Đột quỵ hay tai biến mạch máu não hiện đang trở cơn ác mộng của thế giới hiện đại. Theo báo cáo năm 2016 của Tổ chức Đột quỵ Thế giới (WSO) mỗi năm có khoảng 17 triệu trường hợp bị đột quỵ xảy ra, trong đó khoảng 6 triệu trường hợp tử vong và 5 triệu trường hợp sống sót nhưng có di chứng dẫn đến tàn tật tạm thời hoặc vĩnh viễn.
Ở Việt Nam ước tính có khoảng hơn 200.000 trường hợp xảy ra hàng năm, phân nửa số đó tử vong và đến 90% số người còn sống sau khi đột quỵ bị các di chứng liên quan. Theo thống kê thì tỷ lệ nữ giới có nguy cơ cao hơn ở nam giới tuy nhiên ở Việt Nam thì ngược lại, tỷ lệ nam giới bị đột quỵ cao gấp 4 lần so với nữ giới. Thêm nữa, việc trẻ hoá độ tuổi bị đột quỵ cũng là 1 vấn đề nan giải do lối sống hiện đại làm cho nguy cơ đột quỵ tăng lên rất nhiều so với quá khứ.Vậy để nhận biết 1 người có khả năng bị đột quỵ ta cần gì?
Cách đơn giản và thông dụng nhất là áp dụng phương pháp FAST để nhận biết:
F(ace): Hãy đề nghị người đó cười và quan sát xem 1 bên mặt của họ có bị xệ xuống không.
A(rms): Đề nghị người đó giơ tay lên như tập thể dục, cũng quan sát xem 1 hay 2 tay của họ có tự hạ xuống mà không kiểm soát được không.
S(peech): Đề nghị người đó nói hoặc lặp lại 1 câu đơn giản, để ý xem cách họ nói có khác so với bình thường không.
T(ime): Nếu phát hiện bất cứ dấu hiệu nào trong 3 yêu cầu ở trên, hãy gọi cấp cứu hoặc đưa họ đi bệnh viện ngay để kiểm tra.
Nếu có nghi ngờ ai đó bị đột quỵ cần áp dụng ngay phương pháp này để đánh giá, vì khi phát hiện và chữa trị trong vòng 3 tiếng đồng hồ đầu tiên thì tỷ lệ sống sót sẽ cao hơn rất nhiều.
Theo Guidelines mới là 4.5 giờ để xử lý đột quỵ. Nếu trung tâm lớn thì có thể là 6 giờ sử dụng can thiệp động mạch. Thanks bác @Pidgeotto đã update ạDưới đây là các nguy cơ có thể dẫn đến đột quỵ mà mình tổng hợp được:
Ai cũng biết trời gọi thì phải thưa, nhưng nếu chúng ta chú ý, có thêm hiểu biết để phòng tránh các nguy cơ thì đến 80% ta có thể dự phòng được đột quỵ, còn lại 20% do các nguyên nhân đặc biệt thì cũng khó có thể nói. Chốt lại là thông qua việc ăn uống điều độ, tập luyện thể dục, khám sức khoẻ định kỳ thì ta có thể sống tốt hơn, sống lâu hơn để tận hưởng cuộc sống.
Các bạn đã có ai có người nhà hay người quen bị đột quỵ không? Nếu có các kinh nghiệm nào mà bạn thấy hữu ích thì cùng chia sẻ nhé. Chúc các bạn sống khoẻ, sống vui!
Mình viết bài này cũng vì có anh bạn đã biết hơn chục năm vừa đột ngột ra đi vào tuổi 53. Thôi coi như là 1 nén hương tưởng nhớ đến anh. RIP anh!
